Spijk – maart 2023 door Pim Gerritzen
Het nette zondagse pak aan en het gespaarde geld veilig opgeborgen in de portemonnee. Klaar voor een prachtfeest in de ‘lappentent’ van Eendracht Maakt Macht Spijk. ,,Zo ging het jaren geleden, maar er is eigenlijk geen klap veranderd”, zegt voorzitter Bram Wensink.
De Spiekse kermis is nog steeds onlosmakelijk verbonden met het dorp en zijn inwoners. Zo bleek ook afgelopen weekend toen het kleine dorpje vol stroomde met feestvierders én de nodige schutterijen uit de omgeving. Waarbij ook de alcoholische versnaperingen – voor ‘slechts’ 2,50 euro per muntje – goed werden verorberd.
Met de kersverse schutterskoning Lenny Jansen – hij was de enige kandidaat voor het koningsschot – trilde Spijk met enige regelmaat op zijn grondvesten. Niet alleen tijdens de drukbezochte feestdagen, maar ook tijdens de rondgang door het dorp en de zinderende strijd tussen schutterijen en (oud)burgemeesters tijdens de schietcompetitie.
Het festival koningspaar werden zondag Henk en Nicole Geurts van EMM Lobith. De titel knuppelkoningin ging naar Petra de Bont van Excelsior Lobith. Twee leden werden benoemd in de orde lid van verdienste: Mark Pastoors en Yoeck Heijmen. Bovendien werd Theo Schopman benoemd tot erelid.
Alles draaide dit weekend om schutterij Eendracht Maakt Macht (EMM), zoals het in Spijk eigenlijk altijd is gegaan de afgelopen 125 jaar. ,,Het dorp is in de afgelopen decennia een hoop verloren. Het was ooit een levendig dorp, maar nu is zelfs de dokterspost dicht”, steekt de voorzitter van wal. Hij ziet dat EMM nog steeds een belangrijke rol vertolkt in het dorp.
,,Zo is het altijd geweest. De inwoners van Spijk – en veel andere dorpen in de regio – konden vroeger niet op vakantie. De mannen werkten 12 uur per dag op de steenfabrieken. Hard werken en weinig verdienen. Al het geld dat ze konden missen werd aan de kant gezet. Dat allemaal voor dat ene weekend, waar ze de mogelijkheid hadden om helemaal uit hun dak te gaan: de Spijkse kermis. En ook al is er een heleboel veranderd: dat Spiekse gevoel is er nog steeds”, aldus Wensink.
Eigenlijk is er al langer dan 125 jaar iets van een kermis in Spijk, maar een schutterij ontbrak tot 1889. ,,Toen hebben een aantal mannen aan de bar bij een café aan de Ameidsedam (net buiten Spijk, pal tegenover de overnachtingshaven, PG) het idee geopperd om een schutterij op de richten”, zegt Wensink.
Als oprichtingsdatum werd gekozen voor 6 september 1889, de dag waarop Wilhelmina werd gekroond tot koningin van Nederland. ,,Maar ik snap tot op de dag van vandaag niet waarom wij geen schutterij Wilhelmina heten”, grapt Wensink.
Er werd destijds gekozen voor Schuttersgilde Spijk. Die naam is in 1921 veranderd naar Eendracht Maakt Macht Spijk. In eerste instantie werd nog wel vastgehouden aan het weekend rond 6 september, zo vertelt de voorzitter. ,,Maar vanaf 1938 werd het aangepast naar midden augustus, midden in de bouwvak.”
Wensink zelf is slechts de tiende voorzitter in 125 jaar. Zowel hijzelf als zijn voorgangers kenden periode met hoge pieken én hele diepen dalen, erkent de voorzitter.
Inmiddels lijkt de rust wedergekeerd, al durft Wensink niet hardop uit te spreken dat het 150-jarige jubileum wordt gehaald. Dat heeft met name te maken met de aanwas van jonge leden. ,,Zeker met het verdwijnen van de dorpsschool en de verenigingen is het lastig jeugd te binden. Daarom hoop ik dat mensen van buitenaf bekend raken met EMM en we ze weten te enthousiasmeren om lid te worden.”
De schutterij gaat het in ieder geval volgend jaar anders aanpakken. Dan wordt afgestapt van de maandagavond en wordt de kermis gevierd van vrijdag tot en met zondag. ,,Dan hopen we meer mensen te trekken, ook van buitenaf. Dat is goed voor de pot en kunnen we de komende jaren weer verder.”